Mừng xuân Ất Mùi, đám trai làng chúng tôi tổ chức nhiều trò vui chơi tại sân đình, dưới gốc đa cổ thụ, sau đó là mục liên hoan mặn để đón năm mới. Vị chủ tọa nâng cốc chúc sức khỏe mọi người và nói:
– Giữa sân đình uống rượu quả là thú vị anh em ạ! Rượu có từ rất lâu đời, con người đã sáng tạo ra rượu và sử dụng nó. Uống rượu đã trở thành một tập quán và là một loại văn hóa ẩm thực của nhiều dân tộc trên thế giới. Từ rượu đến bia cũng là một sự phát triển.
– Đúng vậy! Người xưa có câu: “Cỗ không rượu, kiệu không cụ”, “Nam vô tửu như kỳ vô phong”… Nhưng ngày nay, có đến một nghìn lẻ lý do, thậm chí chẳng có lý do gì cũng nhậu. Có tâm trạng là có thể nhậu, vui nhậu, buồn cũng nhậu, mà chẳng vui chẳng buồn cũng phải sơ sơ vài vai “quai” cho đỡ nhớ!
– Gớm! Mới làm một ly mừng Tết mà ông đã phê phán ghê quá! – Một thanh niên nói:
Chủ tọa cười:
– Được rồi, cứ bình tĩnh! Các cậu có biết tại sao rượu lại có “ma thuật” như thế?
– Người xưa có câu: “Rượu ngon bởi vị men nồng / Người khôn bởi vị giống dòng mới khôn”, “Rượu tăm thịt chó nướng vàng / Mời đi đánh chén khác làng cũng đi”. Rượu ngon phải có bạn hiền “Trà tam, tửu tứ, du hành nhị”, rượu vào lời ra “Tửu nhập ngôn xuất”. Rượu vào, con người ta hoạt khẩu hơn, can đảm hơn, mạnh mồm, nói cả những điều mà nếu không có rượu không dám nói “Ăn lúc đói, nói lúc say”… Rượu không chỉ có “ma thuật” mà nó chính là… “ma men”!
– Nhưng tôi thấy lúc “Trà dư tửu hậu” thảnh thơi, rảnh rỗi mà ngồi thưởng thức chén trà, nhâm nhi ly rượu thì quả là thú vị! Người ta thường hay nói rượu đi đôi với chè cũng có cái lý của nó, “Rượu cổ be, chè đáy ấm” mà.
– Có thứ rượu quý và ngon như “Chén rượu quỳnh tương” mà “Chén chú, chén anh”, “Chén tạc, chén thù”, “Chén đầy, chén vơi”… thì thật tuyệt vời! Khi uống rượu, ta phải biết làm chủ ly rượu của mình vì “Rượu nhạt uống lắm cũng say / Người khôn nói lắm dẫu hay cũng nhàm”, “Những người chè rượu đêm ngày / Đã hư công việc lại rầy tiếng tăm”, “Giàu đâu đến kẻ ngủ trưa / Sang đâu đến kẻ say sưa rượu chè”, “Ở đời chẳng biết sợ ai / Sợ thằng say rượu nói dai tối ngày”… Uống rượu còn phải lựa loại rượu ngon mà uống vì “Rượu ngon bất luận be sành / Áo rách khéo vá hơn lành vụng may”. Đối với chị em, ca dao xưa còn có câu: “Lấy chồng chè rượu là tiên / Lấy chồng cờ bạc là duyên nợ nần”. Mấy ông cờ bạc không bao giờ có thể “đọ” với mấy ông chè rượu được!
Chủ tọa cười:
– Dẫu vậy, bất luận trong trường hợp nào cũng phải tránh tình trạng nát rượu, say rượu theo kiểu “say túy lúy”, “say bét nhè”, “say khướt cò bợ”, “say tít cung thang”… đến mức không biết trời đất gì nữa! Chẳng thế còn có câu: “Tửu nhập tâm như hổ nhập lâm” có nghĩa là rượu vào lòng như hổ vào rừng, nói lên tác hại của rượu phá hoại cơ thể, như hổ giết hại các con vật nhỏ trong rừng…
Ngừng một lát, chủ tọa nói tiếp:
– Trở lại ý kiến ban đầu là hiện nay tình trạng nhậu nhiều quá. Dân nhậu thường có câu: “Rượu bất khả ép / Ép bất khả từ / Từ bất khả thi / Từ từ rồi hết”! nên có hàng loạt những vấn đề xã hội như xô xát, tranh chấp, cãi vã giữa cha con, anh chị em trong gia đình và cả những cuộc ly hôn chỉ vì… rượu!
– Quả là hệ lụy khi nói về vấn đề này. Thanh niên làng ta vừa rồi tôi thấy đã thực hiện tốt phong trào “Nói không với rượu bia khi tham gia giao thông”, “Đã uống rượu, bia thì không lái xe”, đó là một điều rất đáng mừng anh em ạ!
– Đúng vậy! Hoan nghênh tinh thần uống kiểu mới, chỉ lấy vui là chính, không chuốc cho nhau say! – Chủ tọa nói – Nào, thanh niên làng ta cùng nâng cốc Chúc mừng năm mới Ất Mùi 2015!